زبان انگلیسی، پلی برای ارتباط میان فرهنگ‌ها و مردمان مختلف جهان است. مهارت مکالمه زبان انگلیسی و صحبت کردن یکی از چهار مهارت اصلی هر زبان است و تسلط بر آن چه در کاربرد و چه در آزمون‌هایی مثل IELTS یا TOEFL ضرورت دارد. در این مقاله 15 نکته برای آموزش زبان انگلیسی مکالمه را با هم مرور می‌کنیم.
1- قوانین واضح و ساده تعیین کنید:
داشتن یک سری قوانین و قواعد ساده به مدیریت بهتر مکالمات کمک می‌کند. بخشی از قوانین لازم برای کلاس و مکالمه تقریباً نیازی به گفتن ندارند و بسیاری آن‌ها را رعایت می‌کنند. برای مثال می‌توان چنین قوانینی در نظر گرفت:
- کسی نباید حرف دیگران را قطع کند.
- همه باید با دقت به حرف‌های همدیگر گوش دهند.
- پس از تمام شدن صحبت‌های گوینده، همه حق دارند از او سؤال کنند.
- اگر کسی بیش از سه بار حرف دیگران را قطع کرد باید یک مبحث یا مطلب درس بدهد.
- هنگام بحث و تبادل نظر همه حق دارند نظرات شخصی‌شان را مطرح کرده و از آن دفاع کنند.
2- روان بودن مکالمه از صحیح بودن آن مهم‌تر است
در شروع کار و سطوح پایین‌تر نیازی نیست که صحیح صحبت کردن اولویت باشد؛ چرا که هنگام مکالمه خود انگلیسی‌زبانان هم بیشتر به روان بودن و قدرت انتقال مفاهیم اهمیت می‌دهند تا تلفظ نادرست یا به کار بردن کلمه اشتباهی.
معلمان باید هنگام آموزش زبان انگلیسی مکالمه به زبان‌آموزان کمک کنند که آن‌ها بتوانند بدون ترس و بدون کلمه کم آوردن صحبت کنند. زبان‌آموزانی که روان و بدون مشکل مکالمه و صحبت کردن را یاد گرفته‌اند، در سطوح بالاتر می‌توانند اشتباهات خود را کم‌کم تصحیح کنند.
3- اجازه دهید موضوع مکالمات و بحث‌ها را زبان‌آموزان انتخاب کنند
وقتی کسی به موضوعی علاقه نداشته باشد یا با آن آشنایی نداشته باشد، حرف زدن درباره آن موضوع برایش سخت می‌شود. بهترین راه‌حل این است که از زبان‌آموزان بخواهید هر کدام چند موضوع جالب پیشنهاد دهند. بهتر است سراغ موضوعات بحث‌برانگیز یا مباحث سنگین علمی نروید. در نهایت میتوانید با جمع‌آوری کل موضوعات پیشنهادی و پرسیدن نظر کلاس در مورد هر موضوع، پرطرفدارترین‌ها را انتخاب و به مرور درباره‌شان مکالمه و گفت‌وگو انجام دهید.
برای آموزش زبان انگلیسی مکالمه و تشویق زبان‌آموزان به صحبت کردن، میتوانید از چنین موضوعاتی که به طیف سنی خاصی محدود نیستند استفاده کنید:
• موسیقی، فیلم، سریال، کتاب یا شخصیت معروف موردعلاقه
• معرفی زادگاه
• توصیف شیرین‌ترین خاطره تابستان
• چرایی یادگیری زبان انگلیسی
• اثربخش‌ترین روش آموزش زبان انگلیسی مکالمه
4- بخشی از زمان را به مکالمه در گروه‌های کوچک‌تر یا دونفره اختصاص دهید
حتی در مهمانی‌ها که افراد بیشتر احساس راحتی و صمیمیت دارند هم مکالمه در گروه‌های کوچک انجام می‌شود. مزیت شرکت در مکالمه دو یا چندنفره این است که نه تنها فرصت حرف زدن برای هر نفر افزایش می‌یابد بلکه زبان‌آموزان اعتمادبه‌نفسشان بالاتر می‌رود و با همکلاسی‌های خود بیشتر آشنا می‌شوند.
بنابراین با توجه به مزایای آموزش زبان انگلیسی مکالمه در گروه‌های کوچک بهتر است که مکالمات را هم در بین تمام زبان‌آموزان و هم در بین دو یا چند نفر انجام دهید.
5- گروه‌بندی‌ها یا هم‌صحبت‌ها را پس از مدتی تغییر دهید
خوب است که ابتدای هر ترم گروه‌بندی انجام دهید. این کار باعث می‌شود زبان‌آموزان همدیگر را بهتر بشناسند و زمانی که قرار است کار گروهی انجام شود، خودشان بدانند که باید چه‌کار کنند. گروه‌بندی هر ترم انجام می‌شود، پس باید گروه‌ها تغییر کنند تا هر زبان‌آموز با افراد دیگری هم آشنا و با افکار، کلمات و لهجه متفاوتی روبه‌رو شود. همچنین ممکن است در اثر عدم تغییر گروه‌بندی‌ها در طولانی‌مدت، بعضی‌ها با هم صمیمی شوند و صحبت‌هایشان به حاشیه برود و از یادگیری عقب بیافتند.
6- زبان‌آموزان را برای بهتر و روان‌تر مکالمه کردن راهنمایی کنید
گاهی اوقات افراد حتی در مکالمه به زبان مادری هم ناگهان احساس می‌کنند حرف‌هایشان تمام شده و سکوتی آزاردهنده برقرار می‌شود. برای این که در کلاس از این اتفاق جلوگیری کنید، میتوانید تکنیک‌هایی برای معرفی و شروع بحث، استفاده از مصداق و مثال، نظرخواهی و پرسیدن دیدگاه، تشویق دیگری به صحبت کردن و نظر دادن و موارد مشابه را به زبان‌آموزان آموزش دهید.
7- لغات و عبارات مرتبط و لازم برای موضوع موردنظر را معرفی و تشریح کنید
گاهی اوقات ندانستن کلمات مناسب برای انتقال افکار باعث می‌شود که زبان‌آموزان نتوانند به اندازه کافی در مکالمه شرکت کنند. برای آموزش زبان انگلیسی مکالمه با بازدهی بالاتر، سعی کنید قبل از شروع هر بحث زبان‌آموزان را با کلماتی که احتمالاً تازه یا ناشناخته هستند آشنا کنید.
برای مثال ممکن است موضوع مکالمه، فیلم موردعلاقه باشد. اینجا لازم است که زبان‌آموزان با نام انواع ژانرها (کمدی، ترسناک، علمی – تخیلی و…) آشنا باشند. میتوانید ابتدا انواع ژانرها را توضیح دهید، املا و تلفظ را کمی با هم تمرین کنید و بعد به سراغ مکالمه بروید. این کار فایده دیگری هم دارد. یادگیری کلمات و عباراتی که با هم مرتبط هستند و در یک دسته‌بندی قرار می‌گیرند، بسیار راحت‌تر و سریع‌تر است.
8- از زبان‌آموزان بخواهید که تا جای ممکن شفاف و با جزئیات صحبت کنند
برای مثال وقتی کسی می‌خواهد درباره فیلم مورد علاقه‌اش صحبت کند، نباید تنها به توصیف آن با کلماتی مثل خوب، بد، جذاب، خسته‌کننده یا خنده‌دار بسنده کند. بلکه باید بگوید چه نکاتی باعث شده‌اند که آن فیلم خوب یا بد به نظر برسند.
اگر مکالمه حالت نمایش و اجرا دارد و مثلاً زبان‌آموزان نقش فروشنده و خریدار را بازی می‌کنند باید تا جای ممکن با جزئیات و دقیق صحبت کنند. به جای «من یک شلوار می‌خواهم»، باید بگویند «من یک شلوار جین روشن می‌خواهم که قیمتش هم از فلان قدر بیشتر نباشد». با این روش زبان‌آموزان از کلمات بیشتری استفاده می‌کنند و یاد می‌گیرند که همیشه منظورشان را دقیق بیان کنند.
9- مکالمه را تا جای ممکن ملموس و کاربردی نگه دارید
زمانی که درباره چیزهای قابل درک و ملموس صحبت می‌شود یادگیری راحت‌تر و عمیق‌تر اتفاق می‌افتد. یادگیری تعداد زیادی کلمه و معانی‌شان کافی نیست. باید چند نمونه از کاربرد آن کلمات را هم بررسی شود تا یادگیری عمیق رخ بدهد. برای مثال اگر دارید کلمات توصیفی مثل زشت، زیبا، بزرگ، کوچک و غیره را یاد می‌دهید، از عکس و ویدئو استفاده کنید یا به اشیاء موجود در کلاس اشاره کنید.
10- مکالمه را همراه با نمایش و اجرای ایستاده انجام دهید
میتوانید گاهی به جای مکالمات جدی‌‌تر و بدون حرکت، یک سری مکالمه یا دیالوگ آماده کنید تا زبان‌آموزان جلوی کلاس اجرایشان کنند. برای مثال یک نفر نقش فروشنده و یک نفر هم نقش خریداری که برای خرید به فروشگاه آمده است و به راهنمایی نیاز دارد را بازی کنند. این روش جذاب است و یادگیری را برای زبان‌آموزان آسان‌تر می‌کند.
11- به زبان‌آموزان فرصت دهید با هم‌گروهی‌های خود تمرین کنند
اگر قرار است زبان‌آموزان، اجرا یا ارائه داشته باشند اجازه دهید که با هم تمرین کنند. تمرین کردن با همدیگر به یادگیری بهتر و عمیق‌تر کمک می‌کند. معلم هم می‌تواند زمان تمرین به زبان‌آموز کمک کند و ایرادات احتمالی را گوشزد یا نکاتی برای بهتر شدن پیشنهاد کند. این کار باعث می‌شود که استرس و اضطراب کمتر شده و زبان‌آموز با آرامش صحبت کند.
12- به زبان بدن توجه کنید و از آن بهره ببرید
آشنایی با زبان بدن در کنار یادگیری مکالمه و صحبت کردن باعث می‌شود که توانایی انتقال مفهوم و درک منظور دیگران در زبان‌آموزان افزایش یابد. آموزش زبان بدن در کنار آموزش زبان انگلیسی مکالمه کمک زیادی به مهارت مکالمه زبان‌آموزان می‌کند.
• از زبان‌آموزان بخواهید در مکالمه و اجرا از زبان بدن خود بیشتر استفاده کنند.
• خودتان هم زمان درس دادن از زبان بدن کمک بگیرید (برای مثال وقتی درباره یک چیز بلند صحبت می‌کنید با دست بلندی آن را نشان دهید یا زمان روخوانی متن‌ها و مکالمات بسته به شرایط صورتتان را متعجب یا ناراحت نشان دهید).
ی زبان بدن همدیگر یا فیلم‌ها را بررسی و تحلیل و از آن‌ها تقلید کنید.
13- به زبان‌آموزان فرصت دهید که برای جمع صحبت کنند
اگر هر جلسه یک زبان‌آموز Lecture یا ارائه‌ای کوتاه برای کلاس داشته باشد، این کار به مهارت صحبت کردن و مکالمه زبان‌آموزان کمک شایانی می‌کند؛ زیرا ترس از صحبت کردن در جمع را از بین می‌برد و اعتمادبه‌نفس را افزایش می‌دهد. این‌ها باعث می‌شوند که زبان‌آموز در مکالمه مشارکت بیشتری داشته باشد. تعامل بیشتر زبان‌آموزان در کلاس فایده زیادی در آموزش زبان انگلیسی مکالمه دارد.
می‌توان ابتدای ترم یا در جلسه قبلی مشخص کرد که چه کسی باید برای دیگران صحبت کند. می‌توان مدت‌زمان و موضوع را هم مشخص کرد یا به دست خود زبان‌آموز سپرد. مزیت این ارائه‌ها این است که هر کس از قبل برای جمع‌آوری اطلاعات فرصت دارد و می‌تواند با آرامش و آمادگی بیشتری صحبت کند.
14- اجازه دهید زبان‌آموزان بیشتر صحبت کنند
در آموزش زبان انگلیسی مکالمه کمیت و تکرار بسیار مهم هستند. زبان‌آموزان هرچه بیشتر صحبت کنند بهتر با ایرادات خود آشنا می‌شوند و فرصت بیشتری برای رفع آن ایرادات خواهند داشت.
این زبان‌آموزان هستند که برای یادگیری به کلاس زبان آمده‌اند. پس آن‌ها باید بیشتر حرف بزنند تا مهارت گفتار و مکالمه‌شان را بهبود دهند. البته که حرف نزدن و فعال نبودن معلم هم خود در آموزش اختلال ایجاد می‌کند اما لازم است تعادل رعایت شود. بهترین راه برای افزایش میزان مکالمه و تعامل زبان‌آموزان گروه‌بندی آن‌ها و انجام مکالمه در گروه‌های کوچک‌تر است.
15- توانایی مکالمه و صحبت کردن زبان‌آموزان را بر اساس میزان درگیری بسنجید
معلم می‌تواند بین زبان‌آموزان بنشیند و از نزدیک تعامل آن‌ها و میزان مشارکت هر زبان‌آموز را بررسی کند. همچنین معلم می‌تواند از زبان‌آموزان بخواهد در گروه‌های دو یا چندنفره برای کلاس مکالمه انجام دهند تا ببیند چه کسانی بیشتر صحبت می‌کنند و در انتخاب کلمات و جمله‌بندی دقیق‌تر عمل می‌کنند.
روش دیگر هم این است که آزمون گرفته شود. مثلاً یک مکالمه ضبط‌شده پخش شود و زبان‌آموز به سؤالاتی درباره مکالمه پاسخ دهد.
جمع‌بندی
یادگیری چیزی جز تکرار و تمرین و اشتباه کردن و درس گرفتن از اشتباهات نیست. همه زبان مادری‌شان را پس از کلی سردرگمی و اشتباه یاد می‌گیرند. پس اشتباه کردن زبان‌آموزان اشکالی ندارد اما باید بتوانند با کمک و راهنمایی معلمشان ضعف‌ها و اشتباهات خود را پیدا کرده و آن‌ها را با تکرار و تمرین تصحیح کنند.
در این مقاله سعی کردیم نکات و پیشنهاداتی مطرح کنیم که آموزش را برای معلم و یادگیری را برای زبان‌آموزان آسان‌تر کنند. در آموزش زبان انگلیسی مکالمه چالش‌های فراوانی وجود دارند و یادگیری انگلیسی به عنوان زبان دوم ساده و بی‌دردسر نیست.
تفاوت گرامر و ساختار جملات انگلیسی با فارسی، صداها و آواهایی که برای فارسی‌زبانان ناشناخته هستند، عدم استفاده روزمره و مشکلات مشابه، همگی موانع یادگیری صحیح و عمیق زبان انگلیسی هستند. هنر یک معلم خوب در این است که با راهکارها و تکنیک‌های مختلف، این موانع را از سر راه زبان‌آموزان بردارد.
آخرین دیدگاه‌ها